O artyście
Kult powstał na początku 1982 roku na bazie zespołów Poland (1979-81) oraz Novelty Poland (1981), a do pierwszego składu weszli Kazik Staszewski (Poland, Novelty Poland), Piotr Wieteska (Poland), Tadeusz Bagan (Novelty Poland) i Dariusz Gierszewski (Poland, Novelty Poland).
We wrześniu 1986 roku Kult nagrał swoją pierwszą płytę, nazwaną po prostu Kult, wydaną w maju 1987 roku. Znalazły się na niej dobrze znane punkowej publiczności utwory, jak Krew Boga, O Ani czy Wspaniała nowina.
W październiku tego samego roku nakładem Klubu Płytowego „Razem” ukazał się album Posłuchaj to do ciebie, na którym pojawiła się m.in. piosenka Wódka, opublikowana jako Na całym świecie źle się dzieje, koledzy. Album wyróżniał się lepszym brzmieniem od debiutanckiej płyty zespołu. Rok później (w grudniu 1988 roku) pojawiła się nowa płyta zatytułowana Spokojnie, z której pochodzi chyba największy, obok Polskiprzebój zespołu – Arahja, oraz Do Ani. Na reedycji płyty w roku 1993 znalazła się także piosenka Czarne słońca z filmu (o tym samym tytule) w reżyserii Jerzego Zalewskiego.
W roku 1989 zespół wydał kolejne dwa albumy. Pierwszy z nich to Kaseta, przez wielu fanów kojarzona z utworem Po co wolność. Został on nagrany po kolejnych zmianach składu, w zespole występował wtedy m.in.Rafał Kwaśniewski, który był również jednym z kompozytorów Kasety. Drugim wydawnictwem, które trafiło do sklepów w tym roku był album Tan, jedyna płyta koncertowa zespołu, na której znalazły się również niepublikowane dotąd utwory. Jest to rejestracja dwóch pożegnalnych koncertów z sierpnia 1988 roku, po których zespół postanowił zawiesić swoją działalność na trzy miesiące.
W 1990 Kult wydał znamiennie zatytułowaną płytę, 45-89. Tytułowa piosenka opisywała minioną epokę socjalizmu za pomocą fragmentów autentycznych przemówień partyjnych dygnitarzy, nałożonych na podkład muzyczny. Wiele osób kojarzy również tę płytę z kolejnym jej mocnym punktem – piosenką Totalna militaryzacja z pacyfistycznym przesłaniem. W latach '90. z zespołem współpracował menedżer i promotor Andrzej Bączyński.
1991 to rok wydania Your Eyes, siódmego albumu Kultu. Najbardziej rozpoznawalne piosenki z tego krążka to Parada Wspomnień o stanie wojennym i antyklerykalna Zgroza. Oba te utwory do dziś stanowią stały punkt programu koncertów grupy.
W 1993 zespół zaistniał już w nowym, zmodyfikowanym składzie, w którym znaleźli się Kazik Staszewski, Janusz Grudziński, Ireneusz Wereński, Piotr Morawiec, Krzysztof Banasik i nowy perkusista Andrzej Szymańczak. Przetrwał on do 1998.
W tymże roku Kult zdecydował się na nagranie płyty, na której znalazły się jedynie piosenki Stanisława Staszewskiego, ojca Kazika Staszewskiego. Płyta bardzo dobrze została przyjęta przez fanów, a jej tytuł brzmiał po prostu Tata Kazika. Album był promowany w stacjach radiowych utworem Baranek.
Płytę Muj wydafca wydano w 1994. Na płycie znalazł się m.in. cover zespołu Omega, Dziewczyna o perłowych włosach, jak i cover Iggy’ego Popa, Pasażer. Dobrze znane przez wielbicieli zespołu są piosenki Ręce do góry, czy balladowe Lewe lewe loff. Na krążku można usłyszeć też nową wersję Piosenki młodych wioślarzy.
W 1996 Kult postanowił, że wyda drugą część materiału z piosenkami Stanisława Staszewskiego, Tata 2. Na krążku, który został utrzymany w brzmieniu podobnym jak Tata Kazika, znalazły się również śpiewane wersje wierszy Gałczyńskiego, które niegdyś wykonywał właśnie Stanisław Staszewski.
W 1998 w sklepach pojawił się Ostateczny krach systemu korporacji. Na albumie po raz pierwszy pojawia się nowy członek zespołu – trębacz Janusz Zdunek. Na płycie znalazło się kilka piosenek „radiowych”, jakLewy czerwcowy (Panie Waldku, Pan się nie boi), Gdy nie ma dzieci, Dziewczyna bez zęba na przedzie, czy Komu bije dzwon.
W 1998 nowym perkusistą po tragicznie zmarłym Andrzeju Szymańczaku został Tomasz Goehs z formacji Kazik na Żywo.
W 1998 zespół opuścił na rok Janusz Grudziński. Zastępował go wtedy Jacek Rodziewicz.
W 2001 światło dzienne ujrzał Salon Recreativo, złożony z dwóch płyt CD, a mianowicie z nowego materiału i ze starych piosenek grupy – odświeżonych i nagranych na nowo. Promował ją singel teledyskBrooklyńska Rada Żydów. Media obawiały się emitowania tej piosenki, choć odnosiła się ona w tekście z życzliwością do Żydów. Klip został zakazany (w praktyce nieemitowany) w polskim MTV.
W maju 2003 do zespołu dołączył saksofonista Tomasz Glazik.
Dopiero 5 grudnia 2005 ukazał się nowy album Kultu. Miała on tytuł Poligono Industrial. Wydany została w dwóch wersjach: zwykłej, w promocyjnej cenie oraz w drugiej, droższej zawierającej dodatkową płytę DVD z dziesięcioma teledyskami zespołu. Singlami z albumu były „Kocham cię, a miłością swoją” oraz „Pan Pancerny”, który poruszał tematy religijne. Album pokazał, że zapotrzebowanie na muzykę Kultu nadal było wielkie – album już w pierwszym miesiącu sprzedaży osiągnął status Złotej Płyty.
W roku 2007 Kult zaczął pracować nad nowym wydawnictwem, o roboczym tytule Concentrazion Gigantica. Ukazało się ono w 2009 roku, pod innym tytułem Hurra![6]. Singlami promującymi płytę były piosenki Marysia i Amnezja. Album osiągnął podwójnie platynowy nakład 60 tysięcy egzemplarzy. Płytę uzupełnia suplement Karinga – Hurra! Suplement.
5 lipca 2007 w Programie Trzecim Polskiego Radia odbył się jubileuszowy koncert na 25-lecie Kultu. Koncert trwał ponad trzy godziny i w całości był transmitowany przez Trójkę.
6 marca 2008 zespół opuścił Krzysztof „Banan” Banasik, a skład został uzupełniony przez Wojciecha Jabłońskiego (gitara) i Jarosława Ważnego (puzon).
22 września 2010 Kult jako kolejny polski zespół nagrał dla telewizji MTV koncert MTV Unplugged. Występ został zarejestrowany w Och-Teatrze w Warszawie i wydany na płycieMTV Unplugged[9]. Album osiągnął nakład ponad 60 tysięcy zestawów, a dodatkowo ponad 10 tysięcy na płytach DVD i blu-ray. Sprzedaż wszystkich nośników w poszczególnych zestawach przekroczyła 200 tysięcy, co dało albumowi status pierwszej w karierze Kultu „Diamentowej Płyty”.
W maju 2013 r. ukazał się kolejny album zespołu – Prosto, który jako kolejny album zespołu uzyskał status złotej płyty.
Rok 2016 zaowocował płytą "Wstyd" oraz "Wstyd. Suplement 2016", a rok później ukazał się album koncertowy - "Made in Poland", podsumowujący dorobek zespołu.
Dyskografia
- 1987 – Kult
- 1987 - Posłuchaj, to do Ciebie
- 1988 – Spokojnie
- 1989 – Kaseta
- 1990 – 45-89
- 1991 - Your Eyes
- 1993 - Tata Kazika
- 1994 - Muj Wydafca
- 1996 - Tata 2
- 1998 - Ostateczny krach systemu korporacji
- 2001 - Salon Recreativo
- 2005 - Poligono Industrial
- 2009 – Hurra!
- 2010 - Kult Unplugged
- 2013 – Prosto
- 2016 – Wstyd
- 2016 - Wstyd. Suplement 2016
- 2017 - Made in Poland
- 2017 - Made in Poland II